شادروان "علی‌اکبر دهخدا" ادیب، واژه‌شناس، سیاست‌مدار و شاعر ایرانی است. او افزون‌بر فعالیت‌های سیاسی و نگارش یادداشت‌های گوناگون ادبی، پس از پایان جنگ جهانی دوم اقدام به نگارش اثر سترگ "لغت‌نامه" کرد که در نوع خود بی‌نظیر و اهرمی صددرصد موثر در پیشرفت ادبیات و نگارش در ایران بود.
با وجودی‌که .برخی نوشته‌های دهخدا موجب اعتراض‌های شدید سنّت‌گرایان متعصب و طرفداران استبداد شد -جایی که حتی حکم به تکفیر او دادند- اما تدوین و تالیف لغت‌نامه و خدمت بی‌بدیل او در زمینه ادبیات باعث شد تا نام نیکی از او در تاریخ به جا بماند.
دهخدا خود پیرامون انگیزه تدوین لغت‌نامه می‌گوید:
«وقتی ضعف … ملت خود را دیدم، دانستم که ما ناگزیریم به سلاح وقت مسلح شویم و آن آموختن تمام علوم امروزی بود، وگرنه ما را جزو ملل وحشی می‌شمردند و برما آقائی را روا می‌دیدند، و آموختن آن اگر به‌زبان خارجی بود البته میسر نمی‌شد […] .
پس بایستی آن علوم و فنون را ما ترجمه کنیم و در دسترس مکاتب بگذاریم و این میسر نمی‌شود جز بدین‌که اول لغات خود را بدانیم و این کار نوشتن لغت‌نامه‌ای شامل و کافلِ تمام لغات را، لازم داشت. این بود که به‌فکر تدوین لغت‌نامه افتادم.»
سرانجام در سال ۱۳۲۵ با طرح پیشنهادی عده‌ای از نمایندگان مجلس شورای ملی (در رأس آنها محمد مصدق) و به دنبال آن تصویب ماده واحده‌ای در مجلس، وزارت فرهنگ مکلف به تأمین کارمندان و امکانات لازم برای تدوین لغت‌نامه شد. مرحوم دهخدا تا هفتم اسفند ماه ۱۳۳۴ که در سن ۷۷ سالگی زندگی را بدرود گفت، همواره بیشینه زمان خود را وقت دنبال کردن این مهم می‌کرد.
دهخدا از جوانی تا پیری
